TURCJA - W oparciu o informacje polskiego MSZ-u zamieszczane w wydawanym cyklicznie poradniku pt.: Polak za granicą, w sposób jak najbardziej skondensowany postaramy się Państwu dostarczyć garść przydatnych, czasem niezbędnych wiadomości, tak by mogli Państwo uniknąć przykrych niespodzianek wynikłych – często w sposób nieświadomy – z braku znajomości obowiązującego w odwiedzanym kraju prawa lub obowiązujących tam przepisów. Pamiętajmy - w myśl zasady: Nieznajomość prawa szkodzi nasza niewiedza w przypadku ewentualnego konfliktu z prawem z pewnością nie będzie okolicznością łagodzącą.

INFORMACJE OGÓLNE:
Językiem urzędowym w Turcji jest turecki. Innymi językami są: kurdyjski i arabski. Można się tam także porozumiewać w języku angielskim i rosyjskim. Obowiązującą walutą jest lira turecka (TRY), ale tak naprawdę na wolnym rynku dominuje euro. Europejską walutą można praktycznie wszędzie płacić - na bazarach, w hotelach, komunikacji miejskiej, w sklepach. Obywatele polscy mogą wjeżdżać do Republiki Tureckiej na podstawie ważnego paszportu (dowody osobiste nie są honorowane) i wizy. Można ją uzyskać na przejściu granicznym (lotnisko) po dokonaniu opłaty 20 USD (15 EUR). Wiza ta uprawnia do 90-cio dniowego pobytu w ciągu 180 dni jej ważności licząc od daty pierwszego wjazdu. Dlatego też wymaga się aby paszport był ważny co najmniej 6 miesięcy od daty wyjazdu. Wspomniane wizy są wyłącznie wizami turystycznymi. Osoby zamierzające pozostać na terenie Turcji dłużej niż 90 dni i w celach innych niż turystyczne (podjęcie pracy, nauka, łączenie rodzin) winnym postarać się w Ambasadzie Republiki Tureckiej o  wizy adekwatne do celu pobytu. W przypadku samowolnego przedłużenia pobytu na podstawie wizy turystycznej należy liczyć się z karą grzywny i zakazem ponownego wjazdu. W skrajnych przypadkach grozi deportacja. Osoby przyjeżdżające do Turcji indywidualnie mogą (ale nie jest to regułą) być na granicy poproszone o okazanie zabezpieczenia finansowego na czas planowanego pobytu. Od osób przyjeżdżających w ramach grup zorganizowanych za pośrednictwem biur podróży, nie wymaga się posiadania określonej kwoty pieniędzy. W związku z tym, że Turcja jest krajem muzułmańskim, wymaga się od cudzoziemców przestrzegania określonych norm i zachowań. Szczególnie stosowne zachowanie wymagane jest przy zwiedzaniu miejsc kultu religijnego (w meczetach należy przed wejściem zdjąć obuwie, kobiety nie mogą wchodzić z odkrytymi głowami i ramionami, w szortach). Podczas podróżowania po wschodnich rejonach Turcji kobiety powinny mieć zasłonięte nogi i ramiona. Nieznajomość języków obcych wśród ludności na prowincji może być przyczyną nieporozumień, a ewentualne pytania mogą być odebrane jako próba zaczepki. Ewentualne pytania (np. o drogę), należy kierować – dotyczy to głównie mężczyzn - do mężczyzn. Osoby podróżujące indywidualnie mogą korzystać z rozwiniętej sieci połączeń lotniczych, połączeń kolejowych oraz bardzo popularnej komunikacji autobusowej. Na miejscu można także wypożyczyć samochód, ale radzi się wypożyczającym przyjrzeć takiej wypożyczalni. Przede wszystkim nie należy zostawiać paszportu jako kaucji za samochód.

FORMALNOŚCI MELDUNKOWE:
W Turcji, oprócz meldunku hotelowego, nie istnieje obowiązek meldunkowy. Paszportu nie należy zostawiać do dyspozycji hotelu, a jedynie okazać go przy załatwianiu formalności meldunkowych.

DNI WOLNE I ŚWIĘTA:
Dniami urzędowo wolnymi/świątecznymi w Turcji są: Nowy Rok (1 stycznia), Dzień Niepodległości i Dzień Dziecka (23 kwietnia), Dzień Pamięci Atatürka oraz Dzień Młodzieży i Sportu (19 maja), Koniec Ramadanu, Dzień Zwycięstwa (30 sierpnia), Święto Ofiarowania, Dzień Republiki (24 października). Należy mieć na uwadze, że daty świąt muzułmańskich ustalane są według kalendarza muzułmańskiego (opartego na roku księżycowym) przez co zmieniają się co roku. W święta zamknięte są urzędy publiczne, a większość  sklepów i punktów usługowych działa normalnie.

WWÓZ I WYWÓZ TOWARÓW:
Bez uprzedniej deklaracji można wwozić i wywozić walutę nie przekraczającą 5 tys. USD (lub jej równowartość w innych walutach). Kwoty większe należy wcześniej deklarować organom celnym. Ilość przywożonych artykułów (ubrania, żywność, sprzęt turystyczny, itp.) nie może wskazywać na ich inne przeznaczenie niż określane jako: „do użytku osobistego”. Kupujący mogą się starać o zwrot podatku VAT. Wniosek z załączonymi dowodami zakupu należy przesłać do Ministerstwa Finansów Republiki Turcji, jednakże czas oczekiwania na zwrot jest bardzo długi. Obowiązuje zakaz wywożenia z terenu Turcji przedmiotów zabytkowych, o znaczeniu historycznym (nawet kawałków starych rzeźb, płaskorzeźb). Obowiązuje także całkowity zakaz posiadania narkotyków, nawet na potrzeby własne. Dlatego też zaleca się, by osoby, które pozostawiały samochód bez nadzoru, sprawdziły przed wyjazdem, czy nie ma śladów ingerencji (czy nie umieszczono w pojeździe narkotyków bez wiedzy właściciela pojazdu). W Turcji obowiązuje zakaz posiadania broni bez zezwolenia, noży sprężynowych, jak też noży o ostrzach dłuższych niż palec serdeczny. Na terenie Turcji znajduje się dużo wyraźnie oznakowanych obiektów wojskowych. Nie należy w ich pobliżu robić zdjęć, zatrzymywać się, rozbijać namiotu itp.

UBEZPIECZENIE:
Chociaż od turystów nie wymaga się ubezpieczenia osobowego, jednak wskazane jest, przed przyjazdem do Turcji, wykupienie indywidualnego ubezpieczenia, które mogłoby pokryć ewentualne wydatki na wypadek choroby lub zdarzenia losowego. Większe szpitale mają podpisane umowy z ubezpieczycielami i honorują polisy ubezpieczeniowe. Dlatego przy wyborze ewentualnego ubezpieczyciela należy oprzeć się na znanych markach i unikać najtańszych, a tym samym najbardziej ubogich ofert. Przy podpisywaniu umowy radzi się szczegółowo przejrzeć zakres ubezpieczenia i zwrócenie uwagi na zapis, w których ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności. Turecka służba zdrowia jest w znacznym stopniu prywatna. Wizyta u lekarza to koszt od 100 USD wzwyż (nie licząc zabiegów), doba pobytu w szpitalu to już wydatek min. 500 USD. Zabiegi są bardzo drogie. W mniejszych miejscowościach należy liczyć się z koniecznością dokonania opłaty gotówką. W takim przypadku należy poprosić o fakturę za leczenie (należy zachować oryginały dowodów wpłaty i rachunków) i wystąpić o zwrot kosztów do ubezpieczyciela. Turcja nie jest krajem, w którym występują zagrożenia epidemiologiczne dlatego też nie ma wymogu dokonywania szczepień. Zaleca się jedynie szczepienia przeciwko żółtaczce.

WAŻNE DLA KIEROWCÓW:
Polskie prawo jazdy jest w Turcji honorowane i można się nim posługiwać bez ograniczeń czasowych. Jednakże osoby, które zamierzają przebywać w Turcji przez dłuższy czas, powinny mieć przy sobie potwierdzone przez miejscowego notariusza lub urząd konsularny RP tłumaczenie prawa jazdy. W razie utraty prawa jazdy należy zgłosić się na policję i uzyskać protokół kradzieży (lub zagubienia). Po powrocie do Polski dokument ten będzie stanowić podstawę do starania się o wydanie nowego prawa jazdy. Wymagane jest ubezpieczenie OC dla pojazdu i zielona karta. Osoby podróżujące do Turcji samochodem, którego nie są właścicielami, muszą mieć przy sobie notarialną zgodę właściciela pojazdu na jego użytkowanie, przetłumaczoną na język turecki przez tłumacza przysięgłego i zalegalizowaną przez Ambasadę Turcji w Warszawie. Pojazdy wpisywane są do paszportu (jak np. sprzęt elektroniczny) oraz rejestrowane w systemie celnym. W razie kasacji pojazdu (lub urządzenia elektronicznego) należy wypisać go z paszportu w najbliższym urzędzie celnym na podstawie zaświadczenia z policji o zniszczeniu lub kradzieży. Zagraniczny samochód może znajdować się na terytorium Turcji bez odprawy celnej do 6 miesięcy, jednakże nie dłużej niż ważność zielonej karty. Przekroczenie terminu skutkuje natychmiastowym nałożeniem przy wywozie opłat i podatków w wysokości należnych opłat celnych. Na drogach należy zachować szczególną ostrożność, gdyż kierowcy tureccy nie respektują specjalnie zasad ruchu drogowego. W razie wypadku należy pozostawić pojazd na miejscu zdarzenia do czasu przyjazdu policji.

PRZYDATNE NUMERY I ADRESY:
- policja (tel. 155),
- pogotowie ratunkowe (tel. 112),
- straż pożarna (110),
- pomoc drogowa (tel. 02 12 27 86 214)

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Turcji
Turcja, Ankara, Atatürk Bulvari 241, 06650 Kavaklidere,
tel.: +90 312 4572001, tel.: +90 312 4572000, tel.: +90 312 4675619, tel. dyżurny: +90 312 4572000, tel. dyżurny: konsul +90 530 469 1261, faks: +90 312 4678963, faks: konsulat +90 312 4688301
 

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Stambule
Turcja, Stambuł, GIZ 2000 PLAZA, Ayazağa Köyü Yolu N.7, Kat:5, 34 398 Maslak - Istanbul
tel.: +90 212 290 66 31, tel.: +90 212 290 66 30, tel. dyżurny: +90 530 469 18 81, faks: +90 212 290 66 32
 

źródło: Poradnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych Polak za granicą.