Żytomierz

 

to miasto (ponad 300 tys. mieszkańców) położone nad rzeką Teterew na wyżynie Wołyńsko-Podolskiej na Ukrainie. Ten liczący 300 tys. mieszkańców (w tym ok. 50 tys. Polaków) ośrodek od 1991 roku (uzyskanie niepodległości) jest siedzibą obwodu żytomierskiego. Na mocy Unii Lubelskiej w roku 1569 wszedł w skład Rzeczypospolitej (stał się wtedy siedziba starostwa grodowego) i pozostał w jej granicach do czasu II rozbioru Polski. Po tym czasie wszedł w skład Rosji i został stolicą guberni wołyńskiej. Pozostał nią do roku 1918. Jeszcze w czasie powstania styczniowego był liczącym się punktem wsparcia polskich powstańców i przez następne lata pozostał centrum niezależnego polskiego, żydowskiego, ukraińskiego jak i rosyjskiego życia intelektualnego. M. in. w mieście działał założony w początku XIX w. Teatr Polski. Po wojnie polsko-bolszewickiej, na mocy traktatu ryskiego miasto to stało się częścią Związku Radzieckiego. W 1944 roku zaczęto tam formowanie I Armii WP.

 

Obecnie w Żytomierzu nadal kultywuje się polskie tradycje. Krzewi je kilkutysięczna polska społeczność. Za jej sprawą funkcjonuje tam Dom Polski, Towarzystwo Polskie i Związek Kombatantów. Ponad to w kilku kościołach odprawia się msze w języku polskim. O polskiej przeszłości miasta nie pozwalają zapomnieć zabytki: osiemnastowieczna Katedra św. Zofii; Kościół św. Jana z Dukli, neobarokowy pałac biskupi (obecnie muzeum sztuki), osiemnastowieczny klasztor bernardynów i polski cmentarz – trzeci co do wielkości po Łyczakowskim wileńskiej Rossie. Ponad to wartymi obejrzenia są także dziewiętnastowieczny żytomierski Sobór Przemienienia Pańskiego, dziewiętnastowieczna cerkiew św. Michała i dawny kościół ewangelicki. Nie należy tez zapominać o jego światłych obywatelach. Z Żytomierzem związani byli m.in.: Jarosław Dąbrowski (działacz niepodległościowy, przywódca Komuny Paryskiej), Siergiej Korolow („ojciec” radzieckiego programu kosmicznego, konstruktor), Józef Ignacy Kraszewski (pisarz, historyk, publicysta), Mieczysław Pawlikowski (żołnierz, aktor, odtwórca filmowego „Zagłoby”), Światosław Richter (światowej sławy pianista), Antoni Pietkiewicz (pisarz, tłumacz dzieł W. Szekspira i W. Hugo). Z racji swojej rangi (miasto obwodowe i niewielka odległość od stolicy kraju) dojazd do Żytomierza nie nastręcza większych trudności. Jest on bowiem ważnym węzłem zarówno drogowym jak i kolejowym.

 

 

 

 

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.